کد مطلب:20806 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:6

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

براي فكر نكردن به كارهاي بد چه كارهايي بايد انجام دهيم؟

فكر كردن به كارهاي بد ـ يعني گناهان ـ دو گونه است: يك نوع آن بسيار خوب و نوع ديگر زشت و ناپسند است. نوع اوّل آن است كه انسان به گناهاني كه كرده بينديشد و آثار و عواقب شوم آنها را بررسي كند و از آنها به خداوند متعال پناه ببرد و در صدد جبران آنها باشد.

نوع دوم آن است كه انسان به گناهي بينديشد كه از آن لذّت برده، قصد انجام آن را داشته باشد. براي اين كه اين عادت از ما دور شود، چند پيشنهاد داريم:

1. خوب است انسان نوع فكر كردن به گناه را عوض كرده، مانند نوع اول فكر كند; يعني زماني كه به گناه فكر ميكند، از اين جهت به آن نگاه كند كه چه خسارتهايي براي آخرت انسان دارد و ناپايدار و زودگذر ميباشد و چقدر او را از تقوا و رستگاري و سلامت نفس دور ميكند و...

2. اسلام براي هر لحظه و زمان و مكاني، دعا و ذكر مخصوصي دارد تا بدين وسيله شما را به خدا متوجه سازد.

در روايات ائمه اطهار: براي هر ساعت از ساعات شبانه روز ذكري مخصوص و براي هر روز از روزهاي هفته و يا ماه دعايي به خصوص وارد شده است; افزون بر آن شما ميتوانيد، با گفتن ذكرهاي عمومي لا اله الا اللّه، اللّه اكبر، سبحان اللّه ـ و صلوات و ياد ائمه معصومان: و اوليأ و صالحان، به ياد حق تعالي و انسانهاي پاك و پرهيزكار افتاده، از فكر گناه فارغ شويد.

3. هر چند براي فكر گناه، گناهي براي انسان نوشته نميشود، ولي بندة مؤمن با فكر و نيّت عمل صالح، از ثواب و اجر الهي بهرهمند ميگردد و با اين كار فكر گناه را با فكر عمل صالح عوض كرده، به آن عادت ميكند.

4. براي جلوگيري از هجوم افكار ناپسند، دوري از ديدن صحنههاي گناه و شركت در مجالسي كه در آنها گناهان آشكار انجام ميشود مؤثر است، زيرا همين صحنههاي گناه، در هنگام خلوت، دست ماية فكرهاي بد شده، قوة خيال روي آنها كار ميكند.

5. همچنين بي كار نماندن و خود را به كار مفيد مشغول كردن از روشهاي مقابله با افكار گناه آلود است; كارهاي مفيدي، مانند مطالعه، كارهاي شخصي، كارهاي خانه و هنري و در صورت نبودن كارهاي مفيد، به كارهايي كه شما را به گونهاي سرگرم ميكند بپردازيد.

6. در برخي روايات، از افكار نامطلوب، به حديث نفس تعبير شده و براي رهايي از آن، راه كارهايي ارائه شده است كه از آن جمله است گفتن ذكر لا حول و لا قوة الا بالله. زماني كه از تفسير اين ذكر از امامميپرسند، ميفرمايد: زيرا هيچ كس بين ما و بين گناهان فاصله نمياندازد، مگر خداوند و هيچ كس قوّت بر انجام طاعات و واجبات نميدهد، مگر خداوند.(وسائل الشيعه، شيخ حر عاملي;، ج 4، ص 1229، ناشر: داراحيأ التراث العربي.)